آزمایشگاه تشخیص طبی دکتر طیبی

Cyanocobalamin،Vit B12، کوبالامین ، ویتامین بی 12

سرم

2 میلی لیتر

500 میکرولیتر

فريز دفريز نشود. ترجيحا از لوله تاريک استفاده شود

هموليز، ايکتريک ، ليپميک

۱. ترجیحاً بیمار ۸ ساعت ناشتا باشد.
۲. از مصرف مکمل ویتامین B۱۲ پیش از انجام آزمایش اجتناب نمایید.
۳. نمونه‏گیری باید قبل از ترانسفوزیون یا شروع درمان با B۱۲ صورت گیرد.
۴. بیمار نباید قبل از انجام آزمایش مشروبات الکلی مصرف نماید.

ویتامین B۱۲ یک ترکیب پیچیده اٌرگانومتالیک به نام کوبالامین است. تحت شرایط طبیعی، انسان‎ها کاملاً وابسته به محصولات حیوانی خوراکی (گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ، کره، شیر و پنیر) برای تأمین نیازشان به ویتامین B۱۲ هستند. میکروارگانیسم‏ ها، منشاء کوبالامین در زنجیره غذایی هستند. گیاهان و سبزیجات حاوی مقادیر اندکی ذخیره کوبالامین هستند بنابراین گیاهخوران مقادیر کافی از این ماده غذایی ضروری را دریافت نمی‏کنند.
کاربرد بالینی این آزمایش در موارد زیر می باشد.
۱. ردیابی کمبود کوبالامین (Cb1) در بیمارانی که یافته‏ هماتولوژی (کم‏ خونی، ماکروسیتوز، نوتروفیل هیپرسگمانته، لکوپنی و ترومبوسیتوپنی) غیر طبیعی دارند، بویژه ارزیابی هیپرسگمانتاسیون در گرانولوسیت ‏ها، تشخیص کم خونی ماکروسیتیک‏ و مگالوبلاستیک؛
۲. کمک به تشخیص علت زوال عقل یا سایر یافته‏ های عصبی (کرختی، مورمور شدن و کاهش حس ارتعاش در اندام‎ها)؛
۳. بررسی الکلیسم و سوء جذب.

علل افزایش سطح: لوسمی (سرطان خون)، پلی سیتمی ورا، اختلال شدید عملکرد کبد، بیماری میلوپرولیفراتیو، مصرف ویتامین C، مصرف استروژن، مصرف ویتامین A و اورمی.
علل کاهش سطح: آنمی پرنیشیوز، سندرم های سوء جذب (مانند بیماریهای التهابی روده، اسپرو، بیماری کرون)، عفونت با انگل های روده ای نظیر دیفلو بوتریوم لاتوم، گاستریت آتروفیک، سندروم زولینگر-الیسون، گاسترکتومی پروکسیمال وسیع، برداشتن ایلئوم انتهایی، آکلرهیدریا، بارداری در ۵ تا ۲۵ درصد موارد، کمبود ویتامین C و کمبود اسید فولیک، آسپرین، داروهای ضد تشنج، کلشی سین، مصرف اتانول، هورمون های پیشگیری از بارداری، مصرف سیگار، همودیالیز و مولتیپل میلوما.

مواردی که می تواند در این آزمایش ایجاد تداخل نماید.
• بسیاری از داروها قادرند با جذب کوبالامین (Cb۱) و یا اسید فولیک منجر به نتایج کاهش کاذب گردند؛ از جمله داروهای کموتراپی (متوتروکسات)؛ داروهای ضدمالاریا (پریمتامین)؛ دیورتیک‏ها (تری‏ آمترن)؛ داروی ضدپروتوزوآ (پنتامیدین، ایزوتیونات)؛ ضدباکتری (تری‏متوپریم)؛ ضدتشنج (فنی‏توئین)؛ خواب‏ آورها (باربیتورات)؛ ضدبارداری (OCP)؛ ضدسل (سیکلوسرین، پارا-آمینوسالیسیلیک اسید)؛ ضدنقرس (کلشی‏سین) و کاهش دهنده‏ های قندخون (مت فورمین، فن‏ فورمین) .
• کوبالامین در مواجه با نور از بین می‏رود.
• تجویز دوز بالای بیوتین (>۵ mg/day ) ۸ ساعت قبل از انجام آزمایش، موجب تداخل در نتایج آزمون می گردد.
• تجویز اخیر ویتامین B۱۲ می تواند منجر به غلظت های سرمی نرمال یا بالا رفته گردد.
• همولیز گلبول های قرمز بصورت کاذب موجب بالا رفتن سطح کوبالامین سرمی می گردد.
• نمونه های غیر ناشتا اغلب منجر به افزایش کاذب سطح کوبالامین سرم می گردد.